Gratuluję! Trzymasz w ręku akt notarialny, a na koncie bankowym poczucie, że właśnie wydarzyła się jedna z najważniejszych transakcji w życiu. Emocje opadają, a w głowie pojawia się prozaiczne pytanie: „No dobrze, ale co teraz?”
Wyjście z kancelarii notarialnej to nie koniec formalności, a raczej start nowej, fascynującej (i czasem lekko męczącej) fazy: przejęcia mieszkania i dopełnienia obowiązków nowego właściciela.
Oto rzetelna lista rzeczy, o których absolutnie musisz pamiętać, w zależności od wariantu zakupu.
1. Mieszkanie z rynku wtórnego – Przekazanie i opłaty
Zakładamy, że pieniądze poszły do Sprzedającego, a wpis do Księgi Wieczystej jest już w toku (zajmuje się tym notariusz, ale trzeba cierpliwie czekać).
A. Protokół zdawczo-odbiorczy mediów i przejęcie kluczy
To NAJWAŻNIEJSZA i najbardziej pilna rzecz po akcie.
- W dniu przejęcia kluczy – spotkaj się ze Sprzedającym w mieszkaniu.
- Spiszcie protokół zdawczo-odbiorczy dla:
- Prądu (energii elektrycznej).
- Gazu (jeśli jest).
- Ogrzewania (jeśli jest opomiarowane).
- Wody ciepłej i zimnej.
- Odczytajcie liczniki i wpiszcie stany licznika do protokołu.
- To jest moment, w którym ryzyko i koszty przechodzą na Ciebie!
B. Przepisanie umów z dostawcami mediów (Dystrybutorami)
Mając protokół, należy niezwłocznie zgłosić się do lokalnych dostawców (np. Enea, Tauron, PGNiG) i przepisać umowę na siebie, jako nowego właściciela.
Wariant 1: Cesja (przepisanie)
- Sprzedający i Kupujący podpisują formularz cesji/przekazania (często zdalnie/online).
Wariant 2: Rozwiązanie starej umowy i zawarcie nowej
- Sprzedający rozwiązuje starą, a Ty (nowy właściciel) zawierasz nową.
💡 Wskazówka: Nie zwlekaj! Jeśli umowa nie zostanie przepisana, rachunki wciąż mogą przychodzić na Sprzedającego, a Ty, jako faktyczny konsument, będziesz obciążony kosztami, a w skrajnych przypadkach (np. przy umowie na czas nieoznaczony) grozi odcięcie dostawców przez pomyłkę.
C. Zgłoszenie do Wspólnoty/Spółdzielni
Musisz niezwłocznie poinformować zarządcę budynku (Wspólnotę Mieszkaniową lub Spółdzielnię) o zmianie właściciela, okazując akt notarialny (lub jego kopię).
- Od tego momentu to Ty masz obowiązek wnosić opłaty administracyjne (czynsz, fundusz remontowy, zaliczki na media).
- Poproś o aktualny harmonogram opłat i numer konta.
D. Podatek od nieruchomości (PCC)
- PCC 2% – jeśli kupiłeś/aś na rynku wtórnym, to ten podatek został już pobrany i odprowadzony do Urzędu Skarbowego przez notariusza w trakcie podpisywania aktu. Tu nie musisz nic robić.
- Podatek od nieruchomości – do 14 dni od momentu nabycia mieszkania (czyli od aktu notarialnego) masz obowiązek złożyć do Urzędu Miasta/Gminy (wydziału podatkowego) informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych (IN-1). Na jej podstawie Urząd ustali wysokość Twojej rocznej opłaty.
2. Mieszkanie z rynku pierwotnego – Odbiór i użytkowanie
Jeśli kupujesz mieszkanie od dewelopera, schemat jest inny. Akt notarialny, który podpisałeś/aś, to najczęściej tzw. umowa przenosząca własność (końcowa), poprzedzona umową deweloperską.
A. Odbiór techniczny
- Zazwyczaj odbiór techniczny z deweloperem ma miejsce przed podpisaniem aktu notarialnego przenoszącego własność, ale w niektórych przypadkach może się odbyć tuż po.
- Ważne: Sprawdź, czy stan mieszkania odpowiada zapisom w umowie deweloperskiej.
- Wszelkie wady, usterki i niedociągnięcia muszą znaleźć się w protokole odbioru!
B. Użytkowanie i media
W nowym budownictwie często to deweloper (lub zarządca wyznaczony przez niego) zajmuje się wstępnym uruchomieniem mediów i rozliczeniami zaliczkowymi przez pierwsze miesiące istnienia Wspólnoty.
- Upewnij się, że otrzymałeś/aś numery liczników i informację, kto jest dostawcą (i od kiedy opłaty przechodzą na Ciebie).
C. Podatek VAT i PCC
- Kupując od dewelopera (z rynku pierwotnego), płacisz VAT, który jest wliczony w cenę zakupu. Nie płacisz 2% PCC.
D. Podatek od nieruchomości
- Tak samo, jak w przypadku rynku wtórnego, musisz złożyć IN-1 do Urzędu Miasta/Gminy w ciągu 14 dni od aktu notarialnego (od dnia nabycia własności).
3. Wspólne obowiązki (Wszystkie warianty)
A. Ubezpieczenie nieruchomości
Warto natychmiast ubezpieczyć mieszkanie (polisa majątkowa).
- Jeśli zakup na kredyt – ubezpieczenie jest obowiązkowe i bank będzie wymagał cesji z polisy na swoją rzecz.
- Jeśli zakup za gotówkę – ubezpieczenie jest dobrowolne, ale gorąco polecam (od ognia, zalania, kradzieży).
B. Adres zameldowania i korespondencji
Pamiętaj o zaktualizowaniu swojego adresu w:
- Bankach,
- Urzędzie Skarbowym (możesz złożyć zgłoszenie aktualizacyjne ZAP-3),
- Urzędzie Pracy (jeśli dotyczy),
- Ubezpieczeniach,
To wszystko! Teraz możesz już śmiało zająć się urządzaniem!